Ziekte: Teken-encefalitis – FSME – TBE

Op deze pagina staat eerst algemene informatie over de ziekte. Door te klikken op de groene balk, wordt de onderliggende tekst zichtbaar.
Nieuwsberichten, DWHC-onderzoeksresultaten, documenten en literatuur die betrekking hebben op deze ziekte en op de DWHC-website te vinden zijn, staan onder de algemene informatie weergegeven.

Ziekteverwekker

Teken-encefalitis, ook wel bekend als FSME, de afkorting voor Frühsommer-Meningo-enzephalitis, of onder de Engelse naam Tick-borne encephalitis (TBE), is een ziekte die wordt veroorzaakt door een zogenaamd flavivirus. Van het FSME virus zijn een aantal subtypes bekend, waaronder de westelijke (FSME) en de oostelijke (RSSE) variant. RSSE staat voor Russian spring summer encephalitis. De oostelijke variant is virulenter (ziekmakender) dan de westelijke variant. Daarnaast bestaat nog het nauw verwante Louping ill virus (LIV).

Symptomen mensen

Hersenontsteking en hersenvliesontsteking. Meer informatie over teken-encefalitis bij de mens, is te vinden op de website van het RIVM.

Besmetting mensen

De mens loopt het virus voornamelijk op via teken. In West-Europa is het de schapenteek (Ixodes ricinus) die FSME overdraagt. Behalve via een tekenbeet, kan de mens de ziekte ook oplopen door het drinken van rauwe melk of het eten van rauwmelkse kaas.

Het virus zit in de speekselklieren van de teek en kan kort na vasthechten van de teek worden overgedragen.

Geografische verspreiding

Op de website van het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering staat informatie voor reizigers m.b.t. tekenencefalitis (https://lcr.nl/Via-muggen-en-insecten/#Tekenencefalitis). Ook kan op hun website per land gezocht worden naar informatie.

Teken-encefalitis komt voor in Noord-, Centraal- en Oost-Europa, Rusland en bepaalde gebieden in Centraal-Azië. Vooral in Midden- en Oost-Europa en Zuid-Scandinavië bevinden zich hoog-risicogebieden.

Klik op deze link voor de pagina op de website van het Robert Koch Institut waarop de actuele kaart van de FSME-risicogebieden in Duitsland te vinden is.

Op de Duitstalige website www.zecken.de staat een kaart van de risicogebieden. Op deze site staat veel informatie, maar let op: het is een commerciële site van een farmaceutische firma.

Externe informatie

Onderzoeksresultaten

Overzichtskaart teken-encefalitisvirus in Nederland (24/06/2020)
Eindresultaten bloedonderzoek reeën in Nederland. (16/04/2019)
Indicatie dat het teken-encefalitisvirus op meerdere plaatsen in Nederland voorkomt. (11/07/2018)

Projecten

Overige berichten

Italië: Teken-encefalitis bij een ree en een gems (20/06/2024)
Patiënt ziek door teken-encefalitisvirus (22/07/2016)
Teken-encefalitis virus in Nederland aangetroffen (30/06/2016)

Documenten en Publicaties

Door teken overgedragen infectieziekten in Nederland: meer dan de ziekte van Lyme alleen. Montizaan, M., D. Hoornstra, K. Kremer, K. van den Wijngaard, J. Hovius & H. Sprong (2020). Tijdschr Infect 2020;15(2):61-6
Teken-encefalitis in Nederland. Montizaan, M. (2016). RAVON 62, 18 (3): 46-47
Door teken overgebrachte ziektes in Europa M. Montizaan & H. Sprong, (2014). Vakblad natuur bos landschap, mei 2014 (105): 22-25