Ziekte: Sarcoptes – Schurftmijt

Ziekteverwekker

Schurft is een huidaandoening die zowel bij mensen als bij dieren voorkomt en door verschillende soorten mijten kan worden veroorzaakt. Bij wilde dieren wordt schurft voornamelijk door de schurftmijt Sarcoptes (S) scabiei veroorzaakt. Deze schurft wordt ook wel scabiës-schurft genoemd, om verwarring te voorkomen met schurft die door andere schurftmijten wordt veroorzaakt. De Sarcoptes schurftmijt graaft een boorgang in de huid, waarin ze eitjes afzet en van huidcellen en weefselvocht leeft. Er wordt vanuit gegaan dat de zichtbare huidveranderingen van geïnfecteerde dieren en mensen een allergische reactie is op de uitscheidingsproducten en uitwerpselen van schurftmijten.

Gevoelige diersoorten

Scabiës-schurft is wereldwijd bij meer dan 100 verschillende zoogdieren aangetroffen en er bestaan maar liefst meer dan 15 varianten, waarvan één bij honden (S. scabiei var. canis), één bij vossen (S. scabiei var. vulpes ) en één bij gemzen en steenbokken (S. scabiei var. Rupicaprae) voorkomt. Sommige van deze varianten zijn gastheer-specifiek, en kunnen slechts op één diersoort langdurig overleven, terwijl andere varianten op verschillende diersoorten kunnen voorkomen.

Symptomen dieren

Niet alleen tussen de verschillende diersoorten, maar ook binnen een diersoort kunnen de ziekteverschijnselen aanzienlijk verschillen. Typische uiterlijke kenmerken van schurftmijt kunnen zijn: roodkleuring van de huid, vorming van huidschilfers, haaruitval, huidontsteking, korsten, verhoorning en een verdikte leerachtige huid. Deze huidveranderingen kunnen gepaard gaan met sterke jeuk, waardoor de dieren gaan schuren en de huid verwonden. Via de ontstane wonden kunnen dan vervolgens andere mircro-organismen, zoals bacteriën, binnendringen en secundaire infecties veroorzaken. Met betrekking tot gedrag is bekend dat hondachtigen met schurft vaak hun schuwheid verliezen. Ook wordt beschreven dat ze lusteloos en vermagerd zijn.

Besmetting dieren

De Sarcoptes schurftmijt wordt voornamelijk overgedragen door direct contact tussen dieren, maar ook indirecte overdracht komt voor. Soms verlaten mijten de boorgang in de huid en wandelen ze over de vacht van de gastheer. Deze mijten kunnen op de grond vallen en, onder gunstige omstandigheden (hoge relatieve vochtigheid en lage temperaturen), meerdere weken overleven. Deze loslopende mijten kunnen vervolgens weer een dier besmetten. Deze indirecte vorm van overdracht komt echter weinig voor.

Symptomen mensen

In de literatuur wordt onderscheid gemaakt tussen scabiës-schurft die bij dieren voorkomt, de zogenaamde dierlijke of animale scabiës, en de scabiës-schurft die normaal gesproken bij de mens voorkomt, de humane scabiës en veroorzaakt wordt door Sarcoptes scabiei var hominis. Hoewel dierlijke Sarcoptes schurftmijten ook bij mensen klachten kunnen geven, zijn deze veel milder dan die bij humane scabiës. Door het vastpakken van besmette dieren met blote handen, kan de mens worden geïnfecteerd. Meer informatie over schurft bij mensen is te vinden op de website van het RIVM.

Voorzorgsmaatregelen

Door contact met besmette dieren, kan de schurftmijt overgaan op de mens. Afgeraden wordt om dode dieren met verschijnselen van schurft aan te raken. Wanneer men een dood dier moet vastpakken, dan is het altijd aan te bevelen om algemene hygiënemaatregelen in acht te nemen, zoals het dragen van handschoenen.

Externe informatie

Onderzoeksresultaten

Projecten

Geen projecten gevonden.

Overige berichten

Geen berichten gevonden.

Documenten en Publicaties

Geen publicaties gevonden.