Ree met keelhorzels



Eind juni 2023 werd in Bergen, Limburg een reebok uit zijn lijden verlost en opgehaald voor onderzoek bij het DWHC in Utrecht. Het ree had een verdikking van de voorpoten, kon moeilijk staan en vluchtte niet meer. De reebok vertoonde een lichte trilling met de kop.

De reebok was een mager, volwassen dier. Het dier was vermagerd door een combinatie van:

  • Uitgebreide ontsteking van de neusslijmvliezen door larven van de keelhorzel (Cephenemyia stimulator). In de neusholte zaten meer dan 15 larven van verschillende stadia (zie foto) en er zat uitscheiding door een secundair opgelopen bacteriële infectie.
  • Een chronische gewrichts- en peesontsteking in de voorpoten. De oorzaak van deze chronische ontsteking was niet meer te achterhalen. De oorzaak van de ontsteking hoeft niet  een ziekteverwekker te zijn, maar kan bijvoorbeeld ook komen  doordat het dier ander gedrag is gaan vertonen om besmetting met larven te voorkomen of om te proberen ze kwijt te raken.
  • Veel teken (meer dan 100) en enkele hertenluisvliegen in de vacht.
  • Uitgebreide maagontsteking door rondwormen (nematoden).
Doorgezaagde kop van een reebok met keelhorzels in de neusholte
Meerdere larvenstadia van de keelhorzel in de neusholte van de reebok. Foto: DWHC

De keelhorzel wordt ook vaak reeënhorzel genoemd. De horzel legt geen eitjes, maar is levendbarend en spuit jonge larven (zogeheten L1 stadium) in de neus van een ree. Bij het horen van het brommende geluid van de horzelvliegen kunnen reeën panisch gedrag vertonen om te proberen te voorkomen dat larven in de neus worden gespoten. Ze kunnen dan heftig met hun kop schudden, rondjes gaan rennen en/of gekke sprongen maken.
Als de jonge larven in de neus zijn gekomen, dan kruipen ze naar de neusholtes. Besmette reeën slaan met hun kop, niezen en hoesten om te proberen de larven kwijt te raken. Ook krabben ze met hun poten aan de kop, zowel om te proberen de larven kwijt te raken als vanwege het kriebelen in de neus. Maar omdat de larven zich met hun mondhaken en stekels goed vast kunnen hechten, raken reeën de larven moeilijk tot niet kwijt.

Reeën hebben regelmatig keelhorzels en bij een klein of matig aantal larven hoeven reeën er geen nadelige gevolgen van te ondervinden. Dit ree had echter meer problemen dan alleen de keelhorzels. Door de gewricht- en peesontsteking kon de reebok moeilijk staan en dit tezamen met zijn algehele malaise zorgde ervoor dat het dier niet meer kon vluchtten. De trilling in zijn kop zal waarschijnlijk door de horzellarven zijn veroorzaakt.