Egel met pop-off syndroom

Op 1 december 2024 werd een jonge mannelijke egel (Erinaceus europaeus) gevonden die vastzat in het net van een moestuin. De egel was koud en uitgedroogd, maar leefde nog. Hij is naar een dierenopvang gebracht waar bleek  dat de stekelhuid van de egel over het bekken heen was geklapt.  Hierdoor dachten ze aan het pop-off syndroom (zie figuur). Het dier was te zwak om te redden, en is daarom geëuthanaseerd. Bij het DWHC is uit pathologisch onderzoek gebleken dat de egel een ontsteking van de rugspier. De ontsteking van de rugspier past bij de symptomen van het zogeheten pop-off syndroom. Daarnaast had de egel een parasitaire longontsteking en parasieten in de darm.

Het pop-off syndroom

Als een egel zichzelf oprolt, gebruikt die daarvoor onder andere de romphuidspier (M. orbicularis). Deze spier loopt langs de lijn tussen de stekelhuid en de behaarde vacht en werkt vergelijkbaar met het aantrektouwtje van  een vuilniszak.. Als de egel die spier aanspant, trekt die de stekelhuid om het bekken, de poten, en de kop, zodat het lichaam  helemaal omringd is door de stekels en veilig is voor  predatoren.

Bij extreme spierinspanning kan de romphuidspier omklappen en vast komen te zitten boven het bekken: het pop-off syndroom (Bexton, 2019). De spier raakt in een spasme waardoor de egel zich niet meer kan oprollen en het bekken en de achterpoten zichtbaar blijven. Dit is erg gevaarlijk voor het dier. Het pop-off syndroom komt voor in situaties van extreme stress, zoals bij een aanrijding of het vastzitten in een net zoals bij deze egel (Bexton, 2016). Om de spier weer te laten ontspannen, kan een dierenarts de spier van de egel verdoven en de goede kant van het bekken op masseren (Bexton, 2019). Omdat de algehele conditie van deze egel al te slecht was, was dat hier helaas geen optie meer.

Literatuur
Bexton, S. (2016). Hedgehogs. In BSAVA manual of wildlife casualties (pp. 117-136). BSAVA Library.
Bexton, S., & Couper, D. (2019). Veterinary care of free‐living hedgehogs. In Practice, 41(9), 420-432.

Banner egel: © Bas Worm