Rabiës bij vleermuizen



Op vrijdag 25 oktober is een kat van 2,5 jaar oud, een paar weken nadat ze thuiskwam met een vleermuis, ziek geworden van European bat lyssavirus type 1 (EBLV-1) (https://www.uu.nl/nieuws/kat-besmet-met-european-bat-lyssavirus-1).

Wat is een lyssavirus?

Er zijn veel varianten van lyssavirussen. Vooral bekend is klassieke rabiës. Klassieke rabiës komt bij vleermuizen in Nederland niet voor. De vleermuisvariant EBLV-1 wordt wel af en toe gevonden.

Lyssavirussen kunnen worden overgedragen door een beet of krab van een besmet dier. Besmetting met het virus is dodelijk wanneer niet meteen na besmetting met de behandeling gestart wordt. Daarom moet er na een beet of krab van een vleermuis meteen gestart worden met de behandeling. Dieren kunnen besmet zijn voordat ze ziekteverschijnselen vertonen. Aan de buitenkant kun je niet zien of het dier besmet is.

Hoe vaak komt rabiës voor in Nederland?

De meeste vleermuizen die in Nederland voorkomen dragen het virus EBLV-1 niet bij zich. Bij laatvliegers die ziek of dood gevonden zijn is het virus in één op de vijf dieren gevonden. Bij gezonde laatvliegers wordt het veel minder vaak gevonden, en bij andere soorten vleermuizen komt het virus niet of nauwelijks voor. Zieke dieren worden wel veel gemakkelijker gepakt door een kat of een hond, die daardoor besmet kan raken.

Klassieke rabiës komt in Nederland niet voor. In de afgelopen 40 jaar zijn vijf mensen in Nederland overleden aan klassieke rabiës. Al deze mensen zijn besmet geraakt in het buitenland.

Wat moet je doen als een huisdier (kat/hond) in contact is geweest met een vleermuis?

Neem onmiddellijk contact op met een dierenarts om het huisdier tegen rabiës/EBLV-1 te laten vaccineren. Geef hierbij aan dat het huisdier in contact is geweest met een vleermuis.

Wat moet je doen als je zelf bent gebeten of gekrabd door een vleermuis en je bent niet gevaccineerd tegen rabiës?

Borstel de wond onmiddellijk ten minste 15 minuten grondig met water en zeep. Desinfecteer de wond daarna met jodium of 70% alcohol. Neem hierna meteen contact op met de huisarts of de plaatselijke GGD en ook met de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) (telefoon 0900-0388, 24 uur per dag bereikbaar).

Wanneer de vleermuis nog aanwezig is, probeer deze dan te vangen door er bijvoorbeeld een omgekeerde bloempot overheen te zetten. Raak de vleermuis niet met blote handen aan.

Voor meer informatie:

https://dwhc.nl/wp-content/uploads/sites/393/2024/11/Rabiesfolder-voor-professionals-en-vrijwilligers.pdf

https://dwhc.nl/wp-content/uploads/sites/393/2024/11/Bat_rabies_2024-08_LR.pdf