Ree met afwijkend gedrag door bacteriële hersenvliesontsteking
Begin juni 2017 werd in de provincie Utrecht een reebok waargenomen die afwijkend gedrag vertoonde. Het dier was zijn schuwheid verloren, bleef gewoon staan en kon terug het bos in geduwd worden. Dit zieke dier is door de faunabeheerder gedood en voor onderzoek naar het DWHC gebracht.
Het ree zat onder de teken, had horzellarven in de gehoor- en neusgang en rode lebmaagwormen. Microscopisch onderzoek toonde aan dat de reebok een etterende hersenvliesontsteking had. Doormiddel van kweek werd de bacterie Trueperella pyogenes aangetoond. Deze hersenvliesontsteking verklaart het vreemde, apathische gedrag van de reebok.
De bacterie Trueperella pyogenes, die tot voor enkele jaren geleden Arcanobacterium pyogenes werd genoemd, is een bacterie die overal in het lichaam etterende ontstekingen kan veroorzaken. Deze bacterie is een zogenaamde opportunistische bacterie die bij een verzwakt dier voor problemen kan zorgen. Voorwaarde is dat het dier ergens een kleine wond heeft, waar de bacterie naar ‘binnen’ kan gaan (porte d’entrée). Mogelijke voorbeelden van een dergelijke porte d’entrée zijn een schedelwond ontstaan bij een (territorium) gevecht met een soortgenoot, weefselschade veroorzaakt door horzellarven, wondjes in de bek door hard voer of het wisselen van tanden. Bij wondjes in de bek kunnen actinomycose-achtige afwijkingen in de kaak van een ree ontstaan. Zo werd in Zwitserland bij reeën met actinomycose of actinomycose-achtige afwijkingen vaker T. pyogenes aangetroffen dan de voor deze aandoening algemeen als ziekteverwekker bekend staande bacterie Actinomyces sp.
Ontstekingen veroorzaakt door de bacterie Trueperella komen incidenteel voor en vormen geen bedreiging voor de reeënpopulatie. De bacterie is geen zoönose (geen overdracht van het ree naar de mens). Runderen kunnen problemen ondervinden van deze bacterie, maar worden niet besmet door contact met reeën, maar door de ‘zomerwrangvlieg’ (Hydrotea irritans). Deze vlieg brengt de kiemen van de bacterie over, waardoor uierontsteking kan ontstaan. Ga voor meer informatie over runderen en Trueperella naar de website van de Gezondheidsdienst voor Dieren.
Achtergrond informatie Trueperella:
- Gezondheidsdienst voor dieren, 2012. Zomerwrang: Arcanobacterium wordt Trueperella pyogenes. (link in 2021 verwijderd van de website).
- Pewsner, P., F. C. Origgi, J. Frey & M-P. Ryser-Degiorgis, 2017. Assessing Fifty Years of General Health Surveillance of Roe Deer in Switzerland: A Retrospective Analysis of Necropsy Reports. PLoS ONE 12(1): e0170338.; https://doi.org/10.1371/journal.pone.0170338
- Williams, E.S. & I. K. Barker (red), 2001. Infectious Diseases of Wild Animals. Third edition, 2001. Iowa State University Press / Ames.
