Ziekte: Aspergillus – Aspergillose
Op deze pagina staat eerst algemene informatie over de ziekte. Door te klikken op de groene balk, wordt de onderliggende tekst zichtbaar.
Nieuwsberichten, DWHC-onderzoeksresultaten, documenten en literatuur die betrekking hebben op deze ziekte en op de DWHC-website te vinden zijn, staan onder de algemene informatie weergegeven.
Ziekteverwekker
Aspergillose wordt veroorzaakt door een schimmel uit het geslacht Aspergillus. Er zijn diverse Aspergillus soorten, waarvan met name A. fumigatus aspergillose veroorzaakt1 . Het overgrote merendeel van de Aspergillus – soorten zijn saprofyten: ze leven van organisch materiaal. Deze schimmels komen algemeen voor in bodems, rottend plantenmateriaal en op zaden en granen2. Aspergillus soorten scheiden mycotoxinen af2. Deze spelen een rol bij het ziekmakend vermogen van Aspergillus2.
1 Burek, K. Mycotic Diseases. In: Infectious Diseases of Wild Mammals. Eds. E.S. Williams & I.K. Barker. Third edition, 2001 Iowa State University Press
2 Seyedmousavi, S., J. Guillot, P. Arné, G.S. de Hoog, J.W. Mouton, W.J.G. Melchers & P.E. Verweij (2015). Aspergillus and aspergilloses in wild and domestic animals: a global health concern with parallels to human disease. Medical mycology 2015 Nov; 53(8): 765-97
Gevoelige diersoorten
Aspergillose komt voor bij zoogdieren, inclusief de mens, maar komt voornamelijk voor bij vogels2. De ziekte is een belangrijke doodsoorzaak bij gehouden vogels, en minder vaak bij in het wild levende vogels3. Bij zachte koralen (Gorgonia soorten) kan Aspergillus sydowii ziekte veroorzaken2. In bijenkorven kunnen verschillende Aspergillus soorten het bijenvolk doen verzwakken2. Ook bij reptielen zijn besmettingen met Aspergillus soorten beschreven2.
2 Seyedmousavi, S., J. Guillot, P. Arné, G.S. de Hoog, J.W. Mouton, W.J.G. Melchers & P.E. Verweij (2015). Aspergillus and aspergilloses in wild and domestic animals: a global health concern with parallels to human disease. Medical mycology 2015 Nov; 53(8): 765-97
Symptomen dieren
De schimmel veroorzaakt meestal een infectie van de luchtwegen en de longen (zoogdieren) en luchtzakken (vogels), sporadisch worden andere organen aangetast. De klachten zijn dan ook passend bij luchtweg en long problemen.
Aspergillose bij een gehouden Zwartvoetpinguin
Aspergillose in luchtpijp van een ‘wilde’ knobbelzwaan. Foto: Afdeling Multimedia faculteit Diergeneeskunde
Besmetting dieren
De dieren raken hoofdzakelijk besmet doordat ze de sporen van de schimmel inademen3. Maar ook via het eten van besmet voedsel, kunnen dieren de schimmel oplopen. Factoren die een rol spelen bij het al dan niet (ernstig) ziek worden, zijn het aantal sporen dat een dier binnenkrijgt, zijn algehele conditie, en of er een besmetting is met andere parasieten en/of beschadigingen van de luchtwegen aanwezig zijn2.
Een warme, vochtige omgeving, slechte ventilatie en het lang bewaren van voedsel zijn gunstige omstandigheden om het aantal sporen in de lucht te verhogen3. Dat is ook de reden waarom de ziekte met name bij gehouden (water)vogels wordt waargenomen. Grote sterfte onder wilde vogels is beschreven bij vogels die bijvoorbeeld foerageerden op gedumpt beschimmeld graan2. Bij sterfte van trompetzwanen in Amerika door aspergillosis werd bij 48 % een beschadiging in de luchtpijp (trachea) gevonden4. Een mogelijke verklaring voor het hoge aantal trompetzwanen met een beschadiging in de luchtpijp is de complexe anatomie van hun luchtpijp4. Door de langere luchtpijp en de vele ‘lussen’ erin, is mogelijk de luchtstroom anders, waardoor de schimmelsporen zich kunnen vestigen in een lus of de syrinx (zangorgaan) 4.
2 Seyedmousavi, S., J. Guillot, P. Arné, G.S. de Hoog, J.W. Mouton, W.J.G. Melchers & P.E. Verweij (2015). Aspergillus and aspergilloses in wild and domestic animals: a global health concern with parallels to human disease. Medical mycology 2015 Nov; 53(8): 765-97
3 Beernaert L. A., F. Pasmans, L. Van Waeyenberghe, F. Haesebrouck & A. Martel (2010). Aspergillus infections in birds: a review. Avian Pathology 39, no. 5 (2010): 325-331
4 Souza, M.J., & L.A. Degernes (2005). Mortality Due to Aspergillosis in Wild Swans in Northwest Washington State, 2000–02. Journal of Avian Medicine and Surgery 19(2):98–106, 2005
Symptomen mensen
Informatie over aspergillose bij de mens kunt u hier vinden: https://www.radboudumc.nl/nieuws/2020/invasieve-schimmelinfecties-bij-influenza-en-covid19
Voorzorgsmaatregelen
Geef dieren geen beschimmeld voedsel, voer de vogels geen beschimmeld brood.
Onderzoeksresultaten
- Knobbelzwaan dood door schimmelinfectie luchtwegen (14/03/2018)
- Vogelpokken bij huismus (13/02/2017)
Projecten
Geen projecten gevonden.
Overige berichten
Geen berichten gevonden.
Documenten en Publicaties
Geen publicaties gevonden.
